Günümüzde birçok bireyin tükettiği ve hayatlarında önemli bir yere sahip olan içecek grubundan bir tanesi de bitki çaylarıdır. Bitki çaylarına geçmeden önce ilk olarak çayın tarihine baktığımız zaman Uzak doğu ülkelerinde kullanılmaya başlandığı daha sonra ise zamanla Avrupa, Amerika ve diğer bölgelerde kullanımının yayıldığını görürüz. Ancak asıl olarak ele alacağımız kısım ise bitki çaylarının insan sağlığı üzerindeki faydalarıdır. Bazı bitkilerin yaprakları, meyveleri ve çiçeklerini çay olarak kullanabileceğimiz gibi toz haline getirilip kağıttan yapılan servislik poşetler içinde de kullanabiliriz.

Papatya Çayı : Çiçek ve tohum kısmını kullanabiliriz. Gaz giderici, antiseptik ve sakinleştirici özelliklerine sahiptir. Özellikle sakinleştirici özelliğinden dolayı uyku problemine sahip olan bireylere önerilir. Etkin ögeleri ise uçucu yağ ve flavonoidlerdir.

Ada Çayı : Yaprağını ve çiçeğini kullanabiliriz. İdrar söktürücü ve antiseptik özelliğine sahiptir. Etkin ögeleri uçucu yağ ve flavonoidlerdir.

Yasemin Çayı : Çiçek kısmı kullanılmaktadır. Ağrı giderici özelliğine sahiptir. Etkin ögesi uçucu yağdır.

Böğürtlen Çayı : Meyve kısmı kullanılmaktadır. Soğuk algınlığını azaltıcı ve antioksidant özelliğine sahiptir. Kış ayarlarında tüketimi daha yararlıdır. Etkin ögeleri organik asitler ve flavonodiler.

Sinameki Çayı : Yaprakları kullanılmaktadır. Barsak çalıştırıcı olarak bilinmektedir. Etkin ögesi antrasen glikozitleridir.

Limon çayı : Limon kabuğundan yapılır. Yorgunluk giderici ve antioksidant özelliklerine sahiptir. Etkin ögeleri ise uçucu yağ, organik asitler ve flavonoidlerdir.

Elma çayı : Meyve kısmından yararlanabiliriz. Kuşburnu çayı gibi barsak çalıştırıcı etkisi vardır. Buna ek olarak kolesterol azaltıcı ve antioksidant özelliklerine sahiptir. Etkin ögeleri ise organik asitler , pektik ögeler ve flavonoidlerdir.

Kuşburnu çayı : Meyve kısmı kullanılmaktadır. Barsak çalıştırıcı, sakinleştirici, soğuk algınlığı azaltıcı gibi yararları vardır. Kış aylarında tüketimi daha çok önerilir. Etkin ögeleri ise organik asitler, pektik ögeler ve C vitaminidir.

Ihlamur çayı : Çiçek kısmı kullanılmaktadır. İdrar söktürücü ve göğüs yumuşatıcı gibi insan sağlığına yararlı etkilere sahiptir. Etkin ögeleri ise uçucu yağ ve flavonoidlerdir.

Nane çayı : Yaprak kısmı kullanılmaktadır. Gaz söktürücü , mide bulantısı giderici ve koku giderici özelliklere sahiptir. Etkin ögeleri uçucu yağ ve flavonoidlerdir.

Bahsettiğimiz bu çaylar etkin ögelerinden dolayı insan sağlığına yararlı olarak kabul edilmektedir. Fakat her zaman söylediğimiz gibi dengeli tüketmek gerekmektedir. Örneğin sinameki çayının aşırı tüketimi ishale neden olabilir.

Yazar : NEVİN TÜRK